Bezzębna buzia noworodka tuż po urodzeniu to widok naturalny, dlatego wiele osób dziwi się gdy słyszy o dziecku, które przyszło na świat mając zęba! Brzmi nieco absurdalnie, ale takie sytuacje zdarzają się. Niezbyt często, w zależności od badań jest to jeden przypadek nawet na 2000-4000 urodzeń.
Skąd biorą się zęby w buzi dziecka tuż po urodzeniu?
Na początek wskazać należy, że w stomatologii wyróżnia się dwa pojęcia - zęby wrodzone i noworodkowe. Pierwsze obecne są już w chwili narodzin, a drugie - wyrzynają się wcześniej niż jest to uznane za normę rozwojową. O zębach noworodkowych mówi się wtedy, gdy pojawiają się one do 30 dni od chwili narodzin.
Mimo wielu badań i obserwacji prowadzonych na świecie, w tym także w Polsce, do tej pory nie udało się jednoznacznie określić przyczyny problemu. Wskazać jednak można pewne czynniki, które sprzyjają przedwczesnemu ząbkowaniu. W literaturze wskazuje się, że znaczenie mogą mieć zaburzenia hormonalne, wśród których wymienić trzeba przede wszystkim nadczynność tarczycy i przysadki mózgowej. Do przedwczesnego ząbkowania dochodzić może też w sytuacjach mających przyczynę w okresie ciąży - gdy u kobiety obserwowano niedobory witamin, a także stan niedożywienia.
Analiza badań pozwala wysnuć hipotezę, że przyczyną może być nieprawidłowe położenie zawiązków zębowych. Normalnie powinny one znajdować się w obrębie zębodołu, natomiast jak wynika z niektórych obserwacji rentgenogramów i przekrojów anatomicznych stwierdzono umiejscowienie zawiązków w płytkich zagłębieniach, znajdujących się w zasadzie tuż na powierzchni kości w wyrostku zębodołowym.
Dotychczasowe obserwacje skłaniają do postawienia drugiej hipotezy, zgodnie z którą przyczna tkwić może w zwiększonej aktywności osteoblastów, jaka obserwowana jest w obrębie zawiązka zęba. Stan ten związany jest z procesami remodelowania kości.
Nie można też wykluczyć, że zęby wrodzone i noworodkowe często pojawiają się u dzieci, u których stwierdzono obecność wad wrodzonych. Badania prowadzono też w kierunku genetycznego obciążenia, ponieważ z doniesień wynika, że czynniki dziedziczne mogą także mieć tu ogromne znaczenie.
Postępowanie w przypadku wystąpienia zębów wrodzonych i noworodkowych
Obecność w jamie ustnej zębów wrodzonych wymaga konsultacji stomatologicznej. Zęby te są najczęściej nieprawidłowo rozwinięte, szkliwo nie jest odpowiednio zmineralizowane. Gdy mleczak cechuje się wysoką ruchomością zachodzi ryzyko jego połknięcia lub przedostania się do dróg oddechowych, co zagraża zdrowiu i życiu malucha. W takiej sytuacji konieczne jest jego usunięcie.
Zdarza się, że zęby są dobrze ukształtowane, szczególnie w przypadku zębów noworodkowych. W takiej sytuacji lekarz stomatolog sprawdza ich ruchomość oraz ocenia stan tkanek znajdujących się dookoła zęba. Jeśli ząb jest stabilny i nie ma stanu zapalnego, a ząb nie powoduje trudności w karmieniu może zostać podjęta decyzja o jego pozostawieniu oraz regularnej kontroli.